ประโยชน์ของชา

น้ำชา

เครื่องดื่มประเภทน้ำชามีมากกว่า 4700 ปี นอกเหนือจากการเป็นเครื่องดื่มแก้กระหาย แก้ง่วงแล้วยังสามารถแก้สารพัดโรคได้อีกด้วย การที่เครื่องดื่มชาให้ประโยชน์ต่อสุขภาพมากมาย เนื่องจากมีองค์ประกอบของสารที่สำคัญในใบชาที่เรียกว่า แทนนิน หรือ ทีโพลีฟีนอล (Tea polyphenols) สารสำคัญกลุ่มนี้พบมากในพืชเกือบทุกชนิด แต่ละชนิดอาจมีโครงสร้างทาเคมีที่แตกต่างกันออกไป แต่สารสำคัญของใบชามักจะสลายตัวได้ง่ายและรวดเร็วเมื่อสัมผัสกับออกซิเจนในอากาศและความร้อน ดังนั้นเราลองมาพิจารณาดูว่าวิธีไหนที่ให้ประโยชน์ต่อสุขภาพมากที่สุด หรือน้อยที่สุด หรือไม่มีประโยชน์ต่อสุขภาพเลย หรือในทางตรงกันข้ามมีผลเสียต่อร่างกายก็ได้

สำหรับผู้ที่ชอบดื่มชาร้อนๆ สารสำคัญที่เป็นประโยชน์คือ "คาเทคชินส์" (Catechins) จะถูกความร้อนทำลายไปเกือบหมด จะเหลือแต่ความหอมและรสชา ถ้าต้องการให้ได้ประโยชน์ต่อสุขภาพร่างการแต่ยังนิยมชาร้อน ควรดื่มน้ำชาที่เข้มข้นในถ้วยชาจิ๋ว เช่นเดียวกับคนจีนแต้จิ๋วที่นิยมดื่มชาจีนรสชาติเข้มข้น แม้ว่าสารเหล่านี้จะสลายตัวไปบางส่วนเมื่อโนความร้อนจากน้ำร้อน แต่ยังคงมีบางส่วนที่ยังหลงเหลืออยู่ที่พอจะให้ประโยชน์กับร่างการบ้าง
ชาเขียวหรือชาสกัดจากใบชาสด หากนำมาเป็นเครื่องดื่มแช่เย็น ความเย็นจะช่วยรักษาคุณค่าของสารสำคัญในใบชาไว้ อย่างไรก็ตามหากขบวนการผลิตเครื่องดื่มชาที่ต้องผ่านกระบวนการต้มหรือทำให้ร้อนในขบวนการฆ่าเชื้อจุลลินทรีย์ก่อนบรรจุลงในขวด ปรืมาณสารสำคัญในน้ำชาก็จะถูกทำลายไปหรือลดน้อยลงไปเช่นเดียวกัน
เครื่องดื่มชาไม่ว่าจะชาร้อนหรือชาเย็นไม่ควรแต่งรสด้วยนมทุกชนิด เพราะโปรตีนในน้ำนมสดจะไปจับกับสารสำคัญในใบชา และทำลาประสิทธิภาพในการออกฤทธิ์ที่เป็นประโยชน์ต่อร่างการ จึงควรดื่มน้ำชาล้วนๆไม่ปรุงแต่ง
ผู้ที่รับประทานวิตามินเสริม เช่น ะาตุเหล็ก เกลือแร่ หรือยาที่คล้ายคลึงกัน ควรหลีกเลี่ยงการดื่มน้ำชาร่วมไปด้วย เพราะสารสำคัญจากไปชาจะไปตกตะกอนธาตุเหล็ก หรือเกลือแร่ไม่ให้ถูกดูดซึมเข้าสู่ร่างกาย ในกรณีดื่มน้ำชาร่วมกับการรับประทานอาหาร แร่ธาตุต่างๆจากผักใบใบเขียวหรือจากผลไม้ก็จะถูกสารสำคัญจากใบชาจับไว้ไม่ให้ดูดซึมเข้าร่างกายเช่นกัน
โทษของการดื่มชาต่อร่างกายก็มีรายงานเช่นกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งสารที่สำคัญคือ แทนนิน ซึ่งจะไปตกตะกอนโปรตีนและแร่ธาตุต่างๆจากอาหารที่รับประทาน ทำให้ลดการดูดซึมของสารอาหารที่มีคุณค่าต่อร่างการ
ใบชายังมีองค์ประกอบที่ให้โทษต่อร่างการที่ยังไม่ค่อยมีกล่าวถึงคือ มีองค์ประกอบของฟลูโอไรด์ในปริมาณที่ค่อนข้างสูง การที่ร่างกายได้รับเข้าไปทุกวันจากการดื่มชาเป็นประจำ จะเกิดการดื่มน้ำชาเป็นประจำ จะเกิดการสะสม มีผลทำให้ไตวาย เกิดมะเร็งลำไส้ กระดูดพรุน (Osteofluorosis) โรคข้อ และโรคอื่นๆที่เกี่ยวกับกระดูก
ใบชายังมีสารที่ไม่ดีต่อสุขภาพอีกคือ สารที่ชื่อว่า "ออกซาเรท" (Oxalate) แม้ว่าสารชนิดนี้จะมีอยู่น้อย แต่หากผู้ที่ชื่นชอบการดื่มชาบ่อยๆ จะสะสมสารออกซิเรทในร่างการได้ สารชนิดนี้ทีรายงานว่ามีผลทำลายไต
ใบชามีสารคาเฟอินน์ ในปริมาณสูง เพียงแต่การดื่มน้ำชา สารแทนนินจากน้ำชาจะป้องกันหรือลดการดูดซึมของคาเฟอินน์เข้าสู่ร่างกาย ทำให้ฤทธิ์การกระตุ้นหัวใจและสมองน้อยกว่ากาแฟมาก

จากที่กล่าวไปข้างต้น สรุปได้ว่าเครื่องดื่มชามีทั้งคุณและโทษต่อร่างกาย ขึ้นอยู่กับการบริโภค ถ้ามากเกินไปก็เป็นโทษ การนำสารสกัดชาเขียวไปผสมกับอาหารอื่นๆ หากต้องการไปทำให้ร้อน เช่น ขนมเค้ก คุณค่าชาเขียวจะหมดไป คงเหลือแต่รสชาติเท่านั้น ดังนั้นจึงควรหลีกเลี่ยงการนำผลิตภัณฑ์ที่ผสมสารสกัดชาเขียวไปผ่านขบวนการความร้อน เพื่อคงคุณค่าของชาเขียวต่อสุขภาพร่างกาย

อ้างอิง : http://www.pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article/345/%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B9%8C/%E0%B9%82%E0%B8%97%E0%B8%A9%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%82%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E/